Welkom in Zaal 3, waar je terug in de tijd gaat naar een wereld van mechanisch speelgoed en houten bouwsets. Hier ontdek je hoe kinderen vroeger met eenvoudige middelen de meest fantastische werelden creëerden. Van treinen en auto’s tot ingenieuze bouwsystemen, het speelgoed in deze zaal laat zien hoe verbeelding en spel hand in hand gingen.
Mechanisch speelgoed: eenvoudig maar briljant
In een tijd zonder geavanceerde technologie was mechanisch speelgoed een wonder van eenvoud en vindingrijkheid. Speelgoed van merken als Dinky Toys, Meccano, en Schuco bood kinderen eindeloos veel mogelijkheden. Dinky Toys auto’s en Schuco’s blik speelgoed waren geliefd om hun realisme en duurzaamheid. Hoewel kwetsbaar, blijft dit speelgoed tot op de dag van vandaag een voorbeeld van tijdloos vakmanschap.
ADO: Arbeid door onvolwaardigen
Een bijzonder merk in de collectie is ADO, waarvan het houten speelgoed vanaf 1925 werd gemaakt door tuberculosepatiënten in sanatoria. Oorspronkelijk bedoeld als therapie, groeide ADO uit tot een bekend merk dat speelgoed produceerde van hoge kwaliteit. Speelgoed zoals felgekleurde auto’s en blokkendozen werden verkocht in warenhuizen als De Bijenkorf en Metz & Co. Later, in de jaren ’60, werd de productie voortgezet door een sociale werkplaats, waar het merk een nieuwe betekenis kreeg: Apart Doelmatig Onverwoestbaar.
In 1933 begon het Friese merk Nooitgedacht met het maken van houten speelgoed. Dit familiebedrijf, bekend om zijn gereedschap en schaatsen, gebruikte afvalhout om prachtige speelgoeddieren, autootjes en blokkensets te maken. De hoge kwaliteit en kleurrijke afwerking van het speelgoed maakten het geliefd bij kinderen en verzamelaars. Een van de populairste stukken was een houten hondje dat, dankzij zijn excentrische wieltjes, leek te wiebelen wanneer het werd voortgetrokken.
Meccano: bouwen met eindeloze mogelijkheden
In het midden van de zaal staat een indrukwekkende Meccano-opstelling, die door vrijwilligers is opgebouwd en regelmatig wordt uitgebreid. Meccano, uitgevonden door Frank Hornby in 1898, was een revolutionair bouwsysteem waarmee kinderen hun eigen machines, voertuigen en bouwwerken konden maken. Wat Meccano zo uniek maakte, was dat de onderdelen keer op keer opnieuw gebruikt konden worden, waardoor de mogelijkheden oneindig waren. De Meccano-doos in deze collectie komt zelfs uit Spanje en bevat alles wat nodig is om complexe structuren zoals een reuzenrad te bouwen, compleet met 1.170 bouten en moeren!
Het station dat er nooit was
Een leuk detail in deze zaal is het bordje Oosterhout CS, een knipoog naar het feit dat Oosterhout nooit een treinstation heeft gehad. Volgens een lokale legende kregen de vertegenwoordigers van Gilze-Rijen het station toegewezen omdat de Oosterhouters eerst gingen eten voordat ze hun verzoek indienden. Hoewel deze anekdote waarschijnlijk fictief is, blijft het een charmant stukje folklore dat de fantasie prikkelt.
Houten treinen en het conducteursleven
Naast het mechanische speelgoed vind je hier ook houten treinen en accessoires die kinderen vroeger gebruikten om hun eigen treinbanen te bouwen. Wie heeft er als kind geen conducteurtje gespeeld? Met een fluitje en een petje waanden ze zich machinist op een groot station. In deze collectie zie je prachtige oude stukken, waaronder een houten treinset en het conducteursfluitje waarmee kinderen zich vroeger urenlang vermaakten.
In deze zaal ontdek je hoe simpel speelgoed uitgroeide tot iets groots in de handen van kinderen. Merken als Meccano, ADO, Nooitgedacht en Dinky Toys gaven kinderen de vrijheid om hun fantasie de vrije loop te laten en hun eigen werelden te bouwen. Het speelgoed dat hier te zien is, vertelt verhalen over vakmanschap, eenvoud en de grenzeloze creativiteit van kinderen, toen en nu.
Adresgegevens
Zandheuvel 51
4901 HT Oosterhout
